Menu
ជំងឺថប់បារម្ភ
អ្វីទៅជាំងឺថប់បារម្ភ
ជំងឺថប់បារម្ភ គឺជាចង្កោមនៃជំងឺផ្លូវចិត្តដែលកំណត់ដោយអារម្មណ៍ថប់បារម្ភ និងការភ័យខ្លាចយ៉ាងសំខាន់ និងមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន ដែលនាំអោយសង្គម ការងារ និងមុខងារផ្ទាល់ខ្លួនរបស់មនុស្សម្នាក់ត្រូវបានចុះខ្សោយយ៉ាងខ្លាំង។ ការថប់បារម្ភអាចបណ្តាលឱ្យមានរោគសញ្ញាផ្លូវកាយ និងការយល់ដឹង ដូចជាការថប់បារម្ភ ឆាប់ខឹង ឆាប់អស់កម្លាំង ពិបាកផ្តោតអារម្មណ៍ បេះដូងលោតញាប់ ឈឺទ្រូង ឈឺពោះ និងរោគសញ្ញាផ្សេងៗដែលអាចប្រែប្រួលអាស្រ័យលើបុគ្គល។
តើជំងឺថប់បារម្ភមានច្រើនដែរឫទេ?
ជំងឺថប់បារម្ភគឺជាក្រុមនៃជំងឺផ្លូវចិត្តមួយដែលធំជាងគេនឹងជួបញឹកញាប់ជាងជំងឺផ្លូវចិត្តដទៃទៀត ដោយភាគច្រើនកើតលើមនុស្សពេញវ័យនឹងជាពិសេសស្ត្រីភេទមានច្រើនជាងបុរស បន្ថែមជាងនេះទៅទៀតយោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) នៅទូទាំងពិភពលោក មនុស្ស 1 នាក់ក្នុងចំណោម 13 នាក់ទទួលរងនូវការថប់បារម្ភ។
ប្រភេទនៃជំងឺថប់បារម្ភ
- Generalized anxiety disorder :ធ្វើអោយអ្នកជំងឺមានកាភ័យខ្លាចគ្រប់ស្ថានភាពទាំងអស់
- Panic disorder : ធ្វើអោយអ្នកជំងឺស្រឺត
- Agoraphobia : ធ្វើអោយអ្នកជំងឺខ្លាចនៅស្ងាត់ម្នាក់ឯង
- Social Phobias :ធ្វើអោយអ្នកជំងឺខ្លាចសង្គម ឫមនុស្សច្រើន
- Specific phobias : ធ្វើអោយអ្នកជំងឺខ្លាចអ្វីមួយជាក់លាក់
- Post-Traumatic Stress Disorder : ធ្វើអោយអ្នកជំងឺខ្លាចក្រោយពីការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត
- Obsessive-Compulsive DisorderSelective :ធ្វើអោយអ្នកជំងឺគិតដដែល នឹងធ្វើឲមានសកម្មភាពដដែលៗ
- Separation Anxiety Disorder :ធ្វើអោយអ្នកជំងឺខ្លាចក្រោយពីការបែកបាក់ ឫផ្លាស់ទី
- Mutism : ធ្វើអោយអ្នកជំងឺនិយាយមិនត្រូវស្ថានភាព
រោគសញ្ញានៃជំងឺថប់បារម្ភមានដូចខាងក្រោម
ជំងឺថប់បារម្ភអាចលេចឡើងនូវរោគសញ្ញាផ្សេងៗ ពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្ស ម្នាក់ដែលវាអាស្រ័យទៅ លើរឿងរ៉ាវដែលគេបានជួបប្រទះ។ទាំងអស់នេះជា សញ្ញានិងរោគសញ្ញានៃការថប់បារម្ភទូទៅលើរាងកាយនិងផ្លូវចិត្តរួមមាន៖
– រោគសញ្ញាលើរាងកាយ
- បេះដូងដើរញាប់ចង្វាក់ដង្ហើមខ្លីៗ
- វិលមុខ
- ស្រវាំងភ្នែក
- រោយកញ្ចឹងក
- ស្ងួតមាត់
- បែកញើសហួសប្រមាណ
- ត្រជាក់ចុងដៃចុងជើង រសេះរសោះ អស់កម្លាំង
- ល្ហិតល្ហៃ
- ចុកចាប់ តឹងណែនសាច់ដុំ
- នោមញឹក ស្រឺត…
– រោគសញ្ញាលើផ្លូវចិត្ត នឹងអារម្មណ៏
- ព្រួយបារម្ភ ភ័យខ្លាចគ្មានហេតុផល
- អន្ទះសារពិបាកក្នុងការរង់ចាំ
- ពិបាកក្នុងការផ្ចង់អារម្មណ៍
- ភ្លេចភ្លាំងច្រើន
- ឡេះឡាស់ តានតឹងអារម្មណ៍
- មិនហ៊ានធ្វើដំណើរឫនៅម្នាក់ឯង
កត្តាដែលបង្ករអោយកើតមានជំងឺថប់បារម្ភ
- ស្លាកស្នាមពីអតីត (Trauma) កុមារដែលស៊ូទ្រាំនឹងការរំលោភបំពាន ឬការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត ឬបានឃើញហេតុការណ៍របួសផ្លូវចិត្ត គឺមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការវិវត្តទៅជាជំងឺថប់បារម្ភ នៅចំណុចណាមួយក្នុងជីវិត។ មនុស្សពេញវ័យដែលជួបប្រទះនូវព្រឹត្តិការណ៍ប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តក៏អាចវិវត្តទៅជាជំងឺថប់បារម្ភផងដែរ។
- ភាពតានតឹងដោយសារជំងឺ ការមានស្ថានភាពសុខភាព ឬជំងឺធ្ងន់ធ្ងរអាចបណ្តាលឱ្យមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីបញ្ហាដូចជាការព្យាបាលរបស់អ្នក និងអនាគតរបស់អ្នក។
- ការបង្កើតភាពតានតឹង ព្រឹត្តិការណ៍ធំមួយ ឬការកើនឡើងនៃស្ថានភាពជីវិតតានតឹងតូចៗជ៉ំវិញខ្លួន ក៏បង្កឱ្យមានការថប់បារម្ភហួសហេតុ – ឧទាហរណ៍ ការស្លាប់សមាជិកក្នុងគ្រួសារ ភាពតានតឹងក្នុងការងារ ឬការព្រួយបារម្ភអំពីហិរញ្ញវត្ថុ។
- បុគ្គលិកលក្ខណៈ មនុស្សដែលមានប្រភេទបុគ្គលិកលក្ខណៈមួយចំនួនងាយនឹងកើតជំងឺថប់បារម្ភជាងអ្នកដទៃ។
- ជំងឺផ្លូវចិត្តផ្សេងៗ អ្នកដែលមានបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តផ្សេងទៀត ដូចជាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ជារឿយៗក៏មានជំងឺថប់បារម្ភផងដែរ។
- មានសាច់ញាតិឈាមដែលមានជំងឺថប់បារម្ភ ជំងឺថប់បារម្ភអាចកើតមានក្នុងគ្រួសារ។
- គ្រឿងញៀន ឬគ្រឿងស្រវឹង ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ឬគ្រឿងស្រវឹង ឬការប្រើប្រាស់ខុស អាចបណ្តាលឱ្យមានការថប់បារម្ភ ឬកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ។
ការព្យាបាល
- ការព្យាបាលតាមចិត្តសាស្រ្ត ការពិភាក្សាជាមួយអ្នកជំនាញ
- ការព្យាបាលដោយប្រើប្រាស់ឱសថប្រឆាំងនឹងជំងឺថប់បារម្ភ ការសម្រាកកាយចិត្ត
ការបង្កាពីជំងឺថប់បារម្ភ
មិនមានវិធីដើម្បីទស្សន៍ទាយជាក់លាក់អំពីអ្វីដែលនឹងធ្វើឱ្យនរណាម្នាក់វិវត្តទៅជាជំងឺថប់បារម្ភនោះទេ ប៉ុន្តែអ្នកអាចចាត់វិធានការដើម្បីកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃរោគសញ្ញា ប្រសិនបើអ្នកមានការថប់បារម្ភ៖
- ទទួលបានជំនួយទាន់ពេល៖ ការថប់បារម្ភ ដូចជាស្ថានភាពសុខភាពផ្លូវចិត្តផ្សេងទៀត អាចពិបាកព្យាបាល ប្រសិនបើអ្នករង់ចាំ។
- រក្សាភាពសកម្ម៖ ចូលរួមក្នុងសកម្មភាពដែលអ្នកពេញចិត្ត ហើយធ្វើឱ្យអ្នកមានអារម្មណ៍ល្អចំពោះខ្លួនអ្នក។ រីករាយនឹងទំនាក់ទំនងសង្គម និងទំនាក់ទំនងដែលយកចិត្តទុកដាក់ ដែលអាចកាត់បន្ថយកង្វល់របស់អ្នក។
- ជៀសវាងការប្រើគ្រឿងស្រវឹង ឬគ្រឿងញៀន៖ ការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង និងគ្រឿងញៀនអាចបង្កឱ្យមានការថប់បារម្ភ ឬកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ។ ប្រសិនបើអ្នកញៀននឹងសារធាតុទាំងនេះ។ ការឈប់ជក់បារីអាចធ្វើឱ្យអ្នកមានការថប់បារម្ភ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចឈប់សម្រាកដោយខ្លួនឯងបានទេ សូមទៅជួបគ្រូពេទ្យ ឬស្វែងរកក្រុមជំនួយដើម្បីជួយអ្នក។
លេខទំនាក់ទំនង
តាមដាន់ចំនិះដឹង និងពត៏មានពីបញ្ហាផ្លូវចិត្តតាមរយះបណ្តាញសង្គប់របស់ពួកយើង