អត្ថបទស្រប្រហាក់ប្រហែល

ជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ

ជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ

Panic Attack Diorder

ជំងឺភ័យស្លន់ស្លោគឺជាជំងឺផ្លូវចិត្តមួយដែលស្ថិតក្នុងចង្កោមនៃជំងឺថប់បារម្ភ ហើយវាមានការភ័នច្រឡំយ៉ាងច្រើនទៅនឹងជំងឺផ្លូវកាយដូចជា ជំងឺបេះដូង សួត ឫប្រពន្ធប្រាសាទជាដើម។

តើអ្វីទៅជាជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ(Panic Attack Disorder)?

         មុននឹងយើងនិយាយទៅលើជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ យើងត្រូវដឹងពីស្ថានភាពទូរទៅនៃការភ័យស្លន់ស្លោសិន។ ការភ័យស្លន់ស្លោគឺជាស្ថានភាពអារម្មណ៍ធម្មតាដែលឆ្លើយតបទៅនឹងការភយ័ខ្លាចនាៗឫការជួបប្រទះនឹងស្ថានភាពអាក្រក់ណាមួយហើយវាអាចនឹងស្តែងចេញនូវអាការមួយចំនួនដូចជា បេះដូងលោតញាប់ឫ ខុសចង្វាក់ ញ័់រទ្រូង ញ័រដៃជើង ថប់ដង្ហើម វិលមុខនឹងល្ងិតមុខជាដើម ដែលជារើយៗវានឹងបាត់ទៅវិញក្នុងចន្លោះរយៈពេលខ្លីក្រោយពីស្ថានភាពទាំងនោះកាត់បន្ថយឫគ្រប់គ្រងបានតែដោយឡែកប្រសិនបើ អ្នកមានជំងឺ ស្លន់ស្លោ (Panic Attack Disorder) អាការទាំងនោះអាចនឹងកើតមានលើអ្នកជាប្រចាំងនឹងមិនងាយបាត់ទៅវិញទោះជាមិនមានការប៉ះទង្ងិចអារម្មណ៍ឫស្ថានភាពអាក្រក់ណាកដោយ លើសពីនេះវានឹងធ្វើអោយអ្នកមានអាម្មណ៍ភ័យខ្លាចគ្រប់ពេលវាលា ដែលវាធ្វើអោយមានផលរំខានទៅលើការរស់នៅរបស់អ្នក ដូចជាមិនហ៊ានចេញទៅក្រៅផ្ទះ មិនហ៊ាននៅម្នាក់ឯង មិនហ៊ានធ្វើដំណើឆ្ងាយ…។ ជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ (Panic Attack Disorder) វាជាជំងឺមួយដែលស្ថិតក្នុងក្រុមនៃជំងឺ ថប់បារម្ភ (Anxiety Disorder) ដែលជាប្រភេទជំងឺដែលជួបប្រទះញឹកជាងគេនៃជំងឺផ្លូវចិត្តទាំងអស់។ អ្វីដែលជាបញ្ហានោះគឺ នៅពេលដែលអ្នកជួបនូវបញ្ហាខាងលើនេះវាអាចនឹងធ្វើអោយអ្នកឫគ្រូពេទ្យមានការភ័នច្រឡំទៅនឹងជំងឺដទៃទៀតដូចជាជំងឺ បេះដូង លើសឈាម ឫជំងឺសួតជាដើម។

រោគសញ្ញានៃជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ (Panic Attack Disorder)
  • វិលមុខ 
  • រោយក
  • ស្រវាំងភ្លែក
  • ហឹងត្រចៀក
  • ថប់ដង្ហើម ឫដង្ហើមខ្លី
  • តឹងណែនដើមទ្រូង ញ័រទ្រូង បេះដូងលោតញាប់
  • បែកញើសស្អិតៗ បាតដៃបាតជើង
  •  ញ័រដៃជើង
  • ចាង់បទជើងតូចឫធំញឹក
  • ចង្អោ ឫក្អួត
  • មានអារម្មណ៍ភ័យស្លន់ស្លោខ្លាំពិនអាចទ្រាំបាន
  • មានគំនិតខ្លាចមានរឿងអវិជ្ជមានកើតឡើង ខ្លាចស្លាប់
  • មិនហ៊ានចេញទៅក្រៅ ធ្វើដំណើរម្នាក់ឯង ឫនៅកន្លែងបិទជិត
លក្ខណៈទូទៅនៃការឆ្លើយតបរបស់សរីរាងកាយនឹងអារម្មណ៍ ប្រឆាំង ឫ រត់គេច(The Flight-or-fight response)

         ក្នុងខ្លួននប្រាណរបស់យើង នៅពេលដែលជួបនឹងព្រឹត្តិកាណ៍គ្រោះថ្នាក់ណាមួយភ្លាមៗ ខួរក្បាលរបស់យើងនឹងបញ្ជារ អោយប្រព័ន្ធប្រាសាទរបស់យើងមានសកម្មភាពភ្លាមៗគឺ ការប្រឆាំង ឫ រត់គេច (The Flight-or-fight response)។ ខ្លួនប្រាណរបស់យើងនឹងពោពេញ ដោយការផ្លាស់ប្តូសារធាតុគីមី ដូចជា អាដ្រេណាលីន (Adrenaline) ដែលវានឹងធ្វើអោយមានសញ្ញារាងកាយផ្សេងៗដូចជា បេះដូងលោតញាប់ ដង្ហើមខ្លី ឡើងសម្ពាធឈាមនៅក្នុងសាច់ដុំ ដើម្បីត្រៀមធ្វើរការប្រឆាំង ឫរត់គេច។

         ជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ (Panic attack disorder) គឺមានបែបបទនឹងកើតមានឡើងដូចខាងលើ តែខុសត្រង់ទោះជាគ្នានព្រឹត្តិការណ័ ឫស្ថានភាពរធ្ធត់ណាមួយកើតឡើងក៍ដោយឩទាហរណ៍ កំពុងមើលទូរទស្សន៍ គេង ហូបអាហារ ក៍អ្នកជំងឺមានអាការៈដូចខាងលើដែរ។

         ខាងក្រោមនេះអាចជាមូលហេតុខ្លះៗដែលបណ្តាលអោយកើតមាន ការឆ្លើយតប ការប្រឆាំង ឫរត់គេច៖

  • ការតានតឹងរាំរៃ ៖ វានឹងធ្វើអោយខ្លួនប្រាណរសប់យើងបង្កើតបរិមានមិនធម្មតានៃ សារធាតុគីមីដែលធ្វើអោយមានការតានតឹង អាដ្រេណាលីន
  • ការប៉ះទង្កិចអារម្មណ៍ធ្ងន់ធ្ងរ៖ វានឹងធ្វើអោយមានការកើនឡើងសាធាតុគីមីខាងលើងជាគំហ៉ុគ
  • ការដកដង្ហើមចេញចូលមិនប្រក្រតី ៖ រំខានដល់តុល្យភាពនៃឧស្ម័នក្នុងឈាម ដោយសារមិនមានកាបូនឌីអុកស៊ីតគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងឈាម។
  • ការធ្វើលំហាត់ប្រាណខ្លាំង ៖ សម្រាប់មនុស្សមួយចំនួន នេះអាចបណ្តាលឱ្យមានប្រតិកម្មខ្លាំង។
  • ការទទួលទានជាតិកាហ្វេអ៊ីនច្រើនពេក ៖ ជាតិកាហ្វេអ៊ីននៅក្នុងកាហ្វេ តែ និងភេសជ្ជៈផ្សេងទៀត គឺជាសារធាតុរំញោចខ្លាំង។
  • ជំងឺប្រចាំកាយ៖ អាចបណ្តាលឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូររាងកាយ។
  • ការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាសភ្លាមៗ៖ ដូចជាការដើរចូលទៅក្នុងបរិយាកាសអ៊ូអរ ក្តៅ ឬចង្អៀត។
ការជួយខ្លួនឯង
  • ជាងវាងនិយាយលួងខ្លួនឯងថា មិនអីទេ បន្ធូរអារម្មណ៍ កុំគិត កុំភ័យ ជាដើម ព្រោះវាមិនជួយយើងនៅក្នុងស្ថានភាពនេះទេថែមទាំងធ្វើអោយយើងកាន់តែផ្តោតអារម្មណ៍ទៅលើរោគសញ្ញាកាន់តែ ខ្លាំងដែលជាហេតុធ្វើអោយសញ្ញាកាន់តែមាន
  • ដាស់តើនខ្លួន​ឯថា សញ្ញាធ្វើទុក្ខខានលើទាំងនេះវារំខានយើងមែនតែ វាមិនធ្វើអោយមានការកំរាមកំហែងដល់ជីវិតនោះទេ ហើយគិតថាពីមុនកធ្លាប់ធ្វើទុក្ខចឹងដែរតែវាមិនមានជាគ្រោះថ្នាក់អ្វី ដូចគ្នា
  • ព្យាយាទាញការចាប់អារម្មណ៍របស់អ្នកទៅខាងក្រៅខ្លួនរបស់អ្នកវិញដូចជា ព្យាយាមរាប់ថយក្រោយម្តងបីរ​ពី ១០០ ដល់ ០ (១០០ ៩៧ ៩៤ ៩១..) ព្យាយាមរកនឹងចំណងជើងបទចំរៀងដែលអ្នក ចូលចិត្ត ឫមើលផ្លាក សញ្ញានឹងស្តាប់សំឡេងនៅជុំវិញអ្នក
  • អារម្មណ៍នៅពេលដែលកំពុងធ្វើទុក្ខវាពិបាកខ្លាំងហើយធ្វើអោយអ្នកគិតថាអ្នកនឹងមិនអាចឆ្លងរួច តែប្រសិនបើអ្នកអង្គុយស្ងាមហើយបន្ធូរអាម្មណ៍ដើម្បីអោយការធ្វើទុក្ខទាំងនោះឆ្លងផុងទៅ អ្នកនឹងកើនកំលាំងចិត្តមកលើខ្លួនឯង ហើយអាចអោយអ្នកគិតថាអ្នកអាចឆ្លងវាផុតដោយខ្លួនឯង
ការព្យាបាលតាមបែបវិទ្យាសាស្រ្ត

ខាងកោមនេះគឺជាពិធីសាស្រ្ត និងបចេ្ចកទេសក្នុងការព្យាបាលជំងឺភ័យស្លន់ស្លោ

  • medications៖ ការព្យាបាលដោយថ្នាំ
  • psychotherapy, including cognitive behaviour therapy៖ ការព្យាបាលដោយចិត្តសាស្រ្ត
  •  biofeedback therapy៖ ការព្យាបាលតាមបែបទំនាក់ទំនងចិត្តកាយ
  •  stress management techniques៖ ការព្យាបាលដោយការគ្រប់គ្រងការតានតឹង
  • proper breathing techniques៖ ការព្យាបាលដោយការដកដង្ហើម
  • relaxation techniques៖ ការព្យាបាលដោយវិធីសាស្រ្តបន្ធូរអារម្មណ៍
  •  learning problem-solving skills៖ ការព្យាបាលដោយការដោះស្រាយវិបត្តិ
  • lifestyle adjustments, such as attention to diet, exercise and sleep៖ ការព្យាបាលដោយការផ្លាស់ប្តូការរស់នៅ

ចែករំលែក

Facebook
Twitter
LinkedIn

តាមដានចំណេះដឹងថ្មីៗ

លេខទំនាក់ទំនង

តាមដាន់ចំនិះដឹង និងពត៏មានពីបញ្ហាផ្លូវចិត្តតាមរយះបណ្តាញសង្គប់របស់ពួកយើង

Scroll to Top